Kış Ihlamuru

Kış ıhlamuru, ıhlamurun en fazla kullanılan, tercih edilen küçük yapraklı ıhlamurdur. Ihlamurun yaklaşık 25 kadar türü vardır. Bunların etkileri, kullanım yerleri birbirine benzerdir. Kış ıhlamuru kalp şeklinde küçük yapraklı, alttaki damarlarında kahverengi tüyler olan türdür. Yaprakların kenarları kertikli, altları daha koyu yeşildir. Yapraklar ve çiçeklerinin arasında kanat yaprak olur. Bu oval gibi açık yeşil renklidir. Hafif olduğundan, rüzgârda olgunlaşan tohumlar uzaklara taşınır. Kış ıhlamurun yaprakları çiçekleriyle birlikte toplanır, kurutularak çay yapımında kullanılır. Salkımlarda 5-13 çiçek olduğundan, yaz ıhlamuruna göre daha verimlidir. Sarımsı olan çiçeklerde küçük 5 tane oval taç yaprak, ortada göbek ve çevresinde ucu daha esmer olan döllenme tozlukları olur.

Ülkemizde her yörede yetiştirilen ıhlamur, özellikle parklarda ve bahçelerde yaygın şekilde yetiştirilir. Güzel, hoş kokusuyla tercih edilmektedir. Kış ıhlamurunun hasat dönemi Mayıs Ağustos ayları arasındadır. Çiçeklerin açmasından sonra toplanması halinde, daha kaliteli ürün alınmaktadır. Fakat çevre kirliliğinin hâkim olduğu bölgelerdeki ıhlamur çiçekleri toplanmamalıdır. Çiçeklerin yanında kanat yapraklarda toplanarak kurutulur. Kurutma sırasında ısı en fazla 40 derece olmalıdır. Bu işlemler sırasında hatalar yapılırsa, ıhlamurun şifalı özellikleri de azalır. Öncelikle ıhlamurun güneşte değil, gölgede kurutulması gerekir. Kuruduğu zaman fazladan bekletmek de sakıncalıdır. Aktarlarda bile açıkta satılması etkisini azaltır.

Bitkinin sinirleri güçlendiren, teskin eden, uyku veren, krampları çözen, idrar söktürücü etkisi vardır. Bunun yanında göğsü yumuşatan, hafif damarları büzen, müshil etkisi, otoimmün sistemi güçlendiren etkileri vardır. Vücudu ısıtan, terleme etkisi gösteren şifalı bir bitkidir. Yapılan araştırmalarda grip hastalığının daha kısa sürede iyileşmesine katkı yaptığı belirlenmiştir. Kış ıhlamuru halk arasında bu etkisi nedeniyle sıkça tüketilmektedir. Terletici etkisi olması içeriğindeki 70 türde eter yağı türevlerinden, flavonitlerden ve musilaj etkisinden kaynaklanır. Kış ıhlamuru çiçekleri sıcak çay şeklinde, şampuan yapımında sıkça kullanılır. Çayı kaynatılmadan sıcak suyun içinde demlenerek hazırlanır.